Uzun süre tekrarlanan ve alışkanlık haline gelen davranışlar da duruşumuzu belirler ve bu da bedenimizi şekillendirir. Zihni ise şekillendiren Bilinç seviyemiz ve Bilinçaltı'dır. Bedeni sağlıklı ve dengeli bir hale getirmek için, onu etkileyen ve yöneten Bilinçaltı'na kadar inmek gerekir. Bilinçaltına yerleşmiş, uzun süreli düşünce kalıpları bedenin şekil ve ritmini belirlerler.
Yoga'da "Asana" dediğimiz bir fiziksel egzersiz veya uygulama alanı vardır. 7000 yıldır 300bin civarında farklı fiziksel duruş bulunduğu tahmin edilmektedir. Günümüze bunun sadece bir kaç bin tanesi kalıp ancak bir kaç yüz adedi de uygulanmaktadır. Her bir duruş fizyolojimiz'de, hem fiziğimiz hem de zihnimiz'de farklı etkiler yaratır. Doğru uygulandıklarında, Asanaların, güçlü tedavi edici özellikleri vardır. Ancak Asanalar fiziksel egzersizden ibaret değildir. Asana uygulaması aslında, Bilincin tüm katmanları üzerinde yapılan, zihin ve duyguları da içeren bir farkındalık çalışmasıdır.
Asana'yı şu şekilde özetleyebiliriz: " Kişi'nin, Zihin ve Beden'in gerginlik ve düğümlerinden özgürleşerek, canlı ve sağlam bir şekilde, tüm ikilemlerin ötesinde Birliği deneyimlemesi'dir."Dolayısı ile Asana bir deneyimdir. Her Asana, Birlik deneyimine açılan bir kapıdır. Birliğe çıkan birçok yol vardır. Bu da Asana'ların çeşidini ortaya koyar. Herbir Asana farklı gıda'lar sunmaktadır, yani farklı amaçlar için kullanılmaktadır. Örneğin bazısı sinir sistemi bazısı hazım veya dolaşım sistemi vb, bazısı ısıtıcı ve uyandırıcıdır, bazısı da gevşetici ve sakinleştirici vs.
Yaşamsal (Pranik) Enerji olarak Asana
Fiziksel bedenimiz, içsel Yaşam enerjimizi taşıyan bir araçtır. Asanalar ise, Prana denilen bu Yaşam enerjisini yönlendiren birer araçtır. Asana'ları, bir araba sürüşüne benzetebiliriz. Nasıl ki bir arabanın sadece çalışıyor olması yetmeyip, sürüldüğü yönün de önemi varsa, Asana için de aynı durum söz konusudur. Yaşamsal gücümüz ise arabanın motorudur. Arabayı nereye sürerseniz o yöne gider. Yani Yaşam gücümüzü de, irademizle nereye yönlendirirsek o yöne gidecektir.
Örneğin, yoğun nefes çalışması eşliğinde yapılan bir oturma pozisyonu (Asana)'nun çok enerji verici bir etkisi olacakken, normal nefes alıp vererek aynı Asana sakinleştirici hatta uykuya hazırlayıcı bir etki yapacaktır. Uygulama hızı ve verilen efor da sonucu direk etkiler. Ancak en büyük etken, uygulama sırasında alınıp verilen nefesin yapısı ve kalitesidir. Yani hızlı mı yavaş mı, rahat zorla mı, derin mi yüzeysel mi gibi.
Sonuç olarak Asana, beden fonksyonlarını dengeler ve dinginleştirir. Böylece, dikkat özgürleşir ve beden tarafına çekilmez. Böylece doğal olarak daha ince boyutlara yönelebilir. Bu ince boyutlar, Yaşam enerjisi (Prana)ve Saf Bilinç'dir. Bu aşama, içsel şifanın başladığı noktadır, diğer deyişle burası gerçek tedaviye açılan kapıdır.
Düşünce ve Niyet olarak Asana
Asanalar, düşünce ve niyeti de yansıtan bir "farkındalık" çalışmasıdır diyebiliriz. Dingin veya çalkantılı bir zihin ile uygulanan Asana'nın etkisi birbirinden farklı olacaktır. Dinginleşmiş zihin ile oluşan kesintisiz dikkat sayesinde Beden de rahatlar. Bir Asana teknik olarak doğru bile uygulansa, zihnin durumu ve dikkatin yönü, etkiyi değiştirir. Ya yüzeysel kısa süreli yada derinlemesine, kökten, kalıcı bir etki oluşturur.
Asanalar, akciğerleri genişletir , diyaframı esnetip güçlendirir, toksinleri de boşaltıp özellikle sinir sistemini dengeleyerek nefesi açıp genişleterek normal haline döndürür. Nefes Hayat kalitesi demektir. Nefesin hem beden'i hem de zihni tedavi edebilme özelliği ile çok önemli, merkezi bir rolu vardır. Zihnimizin durumu, nefes üzerinde rahatlıkla gözlemlenebilir. Zihin ile nefes birbirlerini direk etkiler ve işbirliği içerisinde çalışırlar. Nefesi yönlendirerek düşünce ve zihin yoğunluğunu değiştirebiliriz. Dinginleşen zihin nefesi de rahatlatır ve rahatlayan nefes zihni daha da dinginleşir. Bu süreç böyle devam eder. Asanalar ise nefes egzersizleri ile birlikte uygulandıklarında etki daha da derinleşir. Sakinleşen beden ve zihin ile Yaşam enerjisi (Prana) ve Bilinç serbest kalır ve ihtiyaç olan yere doğru, akar. Ve Kalbe yönelir, böylece meditasyon başlamış olur. Buna da "Yuva"'ya dönüş denir.
Dikkatimiz manipüle edilmediğinde, doğal olarak Kalbe doğru yönelir. Zira burası, sonsuz olan Gerçek Öz benliğimiz olan ruh'un merkezidir. Burası "Ev"'imiz, "Yuva"mızdır. Evimiz'de olduğumuz ölçüde de farkındalık içinde, yani An'da yaşamış oluruz.
Asanalar, özünde hareketli bir meditasyon'dur da diyebiliriz. Bu da yorum ve yargılamayan, objektif bir zihin veya bakış ile oluşmaya başlar. Asana aynı zamanda, dikkat'i yönlendirerek konsantrasyon geliştirip Meditasyon'a hazırlık aşamasıdır da. Dikkat'in yönlenmesi hareketin kendisi kadar önemlidir. Yaşam enerjisi dikkati takip eder. Yani Dikkat nereye yönelirse Yaşamsal enerji de o yöne gider. Asana, dağınık zihnin toplanıp merkez'e, şu An'a, Şimdi'ye getirilp Öz'e bağlanması'dır. Yani fiziksel beden, Öz'e giden yolda bize bir araç olur.
Meditasyon, tümüyle farkında olmak demektir. Yani An'ı yaşamaktır. Tüm bağımlılıklardan kurtuluş'tur. Gerçek özgürlüktür. Kalb'te yaşamaktır. Gönüle girmektir. Ruh Bilinci ile yaşamktır. Bu Farkındalık ile yapılan her Asana uygulaması, başlıbaşına bir şifa'dır. O zaman bu çalışma hem zihni hem bedeni eğitip geliştirerek kişiyi tekamül ettiren bir araç haline gelir ki, Asana'nın özü budur zaten. Bunun yanısıra her bir Asana'nın fiziksel bir dengesizliği giderme ve tedavi etme özelliği de yadsınamaz.
Meditasyon ve Asana, aynı şeyin farklı ifade biçimleridir. Içiçe geçmişlerdir. Her Asana bir meditasyondur ve meditasyon bilinciyle yapılan her hareket bir Asana'dır. Bu oturma, uzanma, yürüme, ve günlük işlerimiz sırasın da ki bütün hareketler için geçerlidir.
Bedenin şekli dikkatin yönüyle ilgili bilgi vermektedir. Dikkatin yöneldiği yere Yaşam enerjimizin de aktığını söyledik. Beden, dikkatin dışa vurumudur da diyebiliriz.