Parkinson Hastalığı - Sebepleri

Parkinson hastalığı beyindeki belli sinir hücreleriyle ilgili bir sorun oluştuğu zaman meydana gelir.

Parkinson Hastalığı

Normalde sinir hücreleri, dopamin adı verilen önemli bir kimyasal üretirler. Dopamin, beynin hareketleri kontrol eden kısmına sinyaller gönderir. Kasların düzgünce hareket etmesini ve kişinin onları kontrol etmesini sağlar. Parkinson hastalığına yakalanıldığında, bu sinir hücreleri bozulur. Sonrasında yeterli dopamin üretilmediği için kişi istediği şekilde hareket etmekte sorun yaşar. Parkinson hastalığı ilerler, yani zaman içinde daha kötüleşir. Fakat genelde süreç yavaş bir şekilde, pek çok yıllık bir dönem boyunca ilerler. Bununla beraber dolu dolu bir hayat yaşamaya yardım edebilecek tedaviler mevcuttur.

Doktorlar, söz konusu sinir hücrelerini etkileyen faktörleri bilmemekle beraber konunun aydınlanması için araştırmalar yapmaya devam etmektedir. Uzmanlar, yaşlanma ve çevredeki zehirli atıklar gibi faktörlerin de içinde olduğu birçok olası sebep üzerinde durmaktadır. Anormal genlerin, bazı insanlarda Parkinson hastalığıyla sonuçlandığı görülmektedir. Ancak şimdiye kadar hastalığın her zaman kalıtım yoluyla geçtiğini gösterecek yeterli kanıt bulunamamıştır.
Parkinson hastalığının dört ana belirtisi vardır:
  • Sallanma veya sarsılma anlamına gelen titreme. Titreme, elleri, ayakları, bacakları veya kafayı etkileyebilir.
  • Gergin kaslar
  • Yavaş hareket
  • Denge veya yürümeyle ilgili sorunlar
Titreme, dikkat edilmesi gereken ilk belirtidir. Herkeste olmamasına rağmen, hastalığın en yaygın işaretlerinden biri titremedir. Ancak titremesi olan herkesin Parkinson hastalığı olacak diye bir kural yoktur. Titreme, çoğunlukla sadece bir kol veya bacakta ya da vücudun sadece bir tarafında başlayabilir. Genellikle uykuda veya uzuv hareket ettirildiğinde daha iyi hale gelir. Zamanla Parkinson, tüm vücuda yayılarak kasları etkiler, böylece yutma sorunu veya kabızlık gibi problemlere sebep olabilir. Hastalığın daha sonraki safhalarında Parkinsonlu bir kişi, sabit veya boş bir ifade, sorunlu konuşma gibi diğer sorunlarla karşı karşıya kalabilir. Bazı insanlar, aynı zamanda akli becerilerinde düşüş (bunaklık) yaşayabilir. Belirtiler genellikle 50 ila 60 yaş arasında ortaya çıkmaya başlar ama bazı insanlarda daha önce de görülebilir.

Teşhis
Doktorunuz, belirtiler ve sağlık geçmişi hakkında sorular sorabilir ve sinirleri kontrol etmek için bir test yapabilir. Söz konusu test, sinirlerin ne derece iyi çalıştığını gösteren soruları ve bir dizi hareketleri içerir. Hastanın nasıl hareket ettiği, kas gücünü, reflekslerini ve görme kabiliyetini nasıl kontrol ettiği izlenir. Bazı vakalarda doktor ilaç verebilir. İlacın belirtiler üzerinde yaratacağı etki, Parkinson teşhisi konulmasına yardımcı olabilir. Bunun dışında ruh hali hakkında sorular sorulabilir. Parkinson hastalığını teşhis edecek laboratuvarlar veya kan testleri yoktur. Ancak belirtilere neden olabilecek diğer olası hastalıkları saf dışı bırakmak için birtakım testler yaptırılabilir. Örneğin felcin veya beyin tümörünün işaretlerine bakmak için bir MR testi yaptırılabilir.
Günümüzde Parkinson hastalığını geçirebilecek herhangi bir tedavi yoktur. Ama belirtileri kontrol altına alabilen ve hastalıkla yaşamayı daha kolay hale getirebilen çeşitli ilaçlar vardır. Eğer belirtiler şiddetli değilse çoğu zaman tedaviye ihtiyaç duyulmayabilir. Belirtiler kötüleştikçe ilaçlar ona göre ayarlanacaktır. En iyi sonuçlar için çeşitli ilaçlar almak zorunda kalınabilir.

Levodopa (L-dopa da denir) içeren ilaçlar, Parkinson hastalığının belirtilerini kontrol altına almak için en iyi ilaçlardır. Ama uzun süre veya yüksek bir dozda kullanımı farklı sorunlara sebep olabilir. Bazen doktorlar, hastalığın erken safhalarında insanları tedavi etmek için başka ilaçlar tavsiye edip Levodopa ilacının kullanımını erteletir. Ancak diğer ilaçlar, daha fazla yan etkiye sahiptir ve belirtileri Levodopa gibi kontrol altına alamazlar. İlaçtan kaynaklanan uzun vadeli sorunlar da aynı kalabilir. İlaç almaya ve hangi ilacı almaya başlama kararı, hastadan hastaya göre değişebilir. Doktor, bu seçimlerin yapılmasına yardımcı olacaktır.

Bazı vakalarda, derin beyin stimülasyonu denen bir tedavi kullanılabilir. Tedavi için cerrah beyne, hareketleri kontrol eden ve beynin ilgili bölümüne minik elektrik sinyalleri taşıyan elektrotlar yerleştirir. Bu küçük sinyaller, beynin ilgili kısımlarının daha iyi çalışmasına yardım edebilir. 
Parkinson hastalığı (PH) iyileştirilemez, ayrıca hastalığın ilerlemesini yavaşlatan bir tedavi de yoktur. Ancak PH’nin belirtilerinin en azından geçici olarak azaltılmasına yardımcı olabilecek pek çok faktör vardır:
  • Genel sağlığın korunması 
  • Düzenli, orta seviyede, kas-yapıcı egzersiz 
  • Sık sık dinlenme 
  • Gastrointestinal yavaşlamaları gidermek için daha az ve daha sık yemek 
  • Fiziksel, mesleki ve/veya konuşma terapileri 
  • Teşvik ve duygusal destek 
Yorgunluk, anksiyete ve depresyon PH belirtilerini önemli oranda kötüleştirebilir. PH’de kas gerginliğini hafifletebilecek terapiler şunlardır:
  • Akupunktur
  • Masaj
  • Yoga
  • Feldenkrais
  • T’ai chi
  • Qigong
  • Meditasyon
Fizik tedavi uzmanı kişiye uygun bir egzersiz programı tasarlayabilir, ayrıca dengenin iyileştirilmesi, yavaşlama ya da donma esnasında hareketi teşvik etmek için teknikler önerebilir. PH için takviye terapileri şunlardır:
  • Amino asitler
  • Omega-3 ve omega-6 yağ asitleri, balık yağı ve keten yağı da dahil essansiyel yağ asitleri
  • Karotenoidler (koyu yeşil ve turuncu meyve ve sebzeler) ve diğer bioflavenoidler (yiyeceklerden türetilen antioksidanlar) dahil antioksidanlar
  • A, B, C, ve E vitaminleri
  • Selenyum ve çinko
  • Kalsiyum ve magnezyum
  • Koenzim (coenzyme) Q10 (CoQ10)
4,000 yıldan uzun süredir Ayurveda - geleneksel Hint tıbbı - uygulayıcıları Parkinson hastalığının tedavisi için Mucuna tohumu (Mucuna pruriens) reçete etmektedir. Mucuna, levodopanın doğal biçimini içerir.
Uzun vadeli, ilerleyen bir hastalığı olduğunu öğrenmek kişinin hayatını değiştirir. Geniş bir duygu dağılımına sahip olmak normaldir. Gelecek hakkında öfkeli, korkulu, üzgün veya endişeli olunabilir. Şunları hatırlamak hastalara yardımcı olacaktır:
  • Hastalığın nasıl seyredeceğini hiç kimse tam olarak bilemez ama genelde yavaş bir şekilde ilerler. Bazı insanlar, el titremesi gibi sadece küçük belirtileri uzun yıllar yaşarlar.
  • Parkinson hastalığına sahip birçok insan yıllarca çalışabilir. Hastalık kötüleştikçe çalışma şeklini değiştirmek gerekebilir. Buna hazırlanmak için yapılacak şeyler konusunda destek alınabilir. 
  • Sağlık bakımınızda aktif bir rol almak önemlidir. Hastalık hakkında yapılabilecek her şeyi öğrenmek, güvenilen bir doktor bulmak, hiçbir randevuyu atlamamak ve tedavileri yerine getirmek faydalı olacaktır.
  • Depresyon, Parkinson hastalığına sahip olan insanlarda görülür. Çok üzgün veya ümitsiz hissedilirse, bir doktorla veya bir danışmanla görüşülmelidir. Antidepresan ilaçlar yardımcı olabilir.
  • Yalnız olunmadığını bilmek, büyük bir fark yaratabilir. Parkinson destek grupları hakkında doktora danışılabilir veya online gruplar araştırılabilir.
  • Parkinson hastalığı, sadece hastayı değil aynı zamanda sevdiklerini de etkiler. Hastanın kararlarına onları da dahil ettiğinden emin olması gerekir. Hastalık hakkında onlara da bilgi ve destek verilmelidir. 

Yorumlar

© 2013 alternatifterapi.com Tüm hakları saklıdır.

Eleman Türkiye