7 Ana Madde veya Doku
1.Deri/Plazma, bazen deri 2.Kan, özellikle hemoglobin bölümü 3.Kas 4.Yağ 5.Kemik 6.Beyin/Sinir 7.Üreme ve Bağışıklık, hem erkek hem kadın
Dhatu ve Dosha:
- Kapha dokuların 5’inden sorumludur: plazma, kas, yağ, ilik, üreme sıvısı.
- Pitta ve Vata ise bir doku oluşturmaya yarar. Pitta kanı oluşturur, Vata ise kemiği.
Dokuların dengeli konumları: Dhatu Sara
- Plazma (Rasa): iyi bir görünüş, yumuşak, pürüzsüz, yağlı ve parlak cilt ve saçlar, dayanıklılık, şefkat ve mutluluk.
- Kan (Rakta): el ve ayaklarda, yanak, dudak ve dilde canlı renk, gözde konjonktiva, sıcak cilt, canlılık, güneşe ve ısıya karşı duyarlılık, hayata karşı tutkulu olmak.
- Kas (Mamsa): fiziksel güç, uygulama kapasitesi, hareketlerde uyum yeteneği, iyi gelişmiş boyun, omuz ve uyluk kasları. Cesaret, metanet ve bütünlük anlamında güçlüolmak.
- Yağ (Meda): yeterli fakat aşırı olmayan vücut yağı, dokuların iyi yağlanması, saçların, gözün ve dışkının yağlı olması, melodik ses, duygusal anlamda çok sevgi, şefkat, neşe ve mizah dolu olmak.
- Kemik (Asthi): uzun yapı, büyük eklemler, harekette esneklik, çıkıntılı ve düz kemikler, beyaz dişler, büyük ve güçlüayak, çok sabırlı, tutarlı, zorlu çalışmalarda istikrarlı ve yetenekli olmak.
- İlik(Majja):geniş ve net gözler, güçlük eklemler, keskin duyular, güçlü konuşma yetisi, acıya dayanma kapasitesi. Keskin, açık, hassas ve duyarlı bir zihin. Güçlü hafıza, açık ve şefkatli olmak.
- Üreme sıvısı (Shukra): gözlerde parlaklık, saçların hızlı uzaması, uygun şekilli cinsel organlar (göğüs skrotumu gibi), çekici vücut, çekici kişilik ve sevgi, empati ve şefkat dolu olmak.
Dokuların eylemleri:
- Plazma (Rasa): beslenme ve zevk verir. Tüm dokulara beslenme sağlar. Tüm dokularısulandırır. Mutluluk ve memnuniyet duygusu verir.. Neşe, canlılık, güzellik, hareket ve eylem kaynağıdır. Dans zevkidir. Rasa dolaşmak demektir. Ürünleri, kalp, kan damarları, lenf sistemi, deri ve mukus zarlarıdır. Kapha dosha’dır.
- Kan (Rakta): hayatın zindeleştirme duygusudur. İnanç, sevgi ve şevkin yaşam enerjisidir. Rakta renk demektir. Rakta tutkuyla hareket kolaylığı sağlar. Kan konteynırıdır ve Pitta dosha da konteynırın içeriğidir.
- Kas (Mamsa): jelatin gibi sıvacı ve bağlayıcı, kaplayıcı ve bedene güçvermek için hizmet eder. Çalışma ve faaliyet kapasitesidir. Cesaretin, güvenin, açıklığın, mağfiretin ve mutluluğun duygusudur. Mamasa sağlam tutmak demektir.
- Yağ (Meda): kayganlık, düzgünlük, kolaylık ve bakım hissi verir. Medas yağlıdemektir.
- Kemik (Asthi): desteklerimizdirler. Tüm dokularıkorumak için kemiklere hizmet eder. Dayanıklılık ve temel oluşturur. Asthi ayakta durmak ya da katlanmak anlamına gelir.
- İlik (Majja): Doluluk ve hoşnutluktur. Vücuttaki boşalanlarıdoldurur. Sinir kanallarında, kemiklerde ve beyin boşluğundadır. Salgı ve sinovyal sıvı sağlar ve gözleri, dışkı ve cildi yağlar. Hayatta dolgunluk, bağlılık, sevgi, şefkat ve yeterlilik duygusu verir. Eksikliğinde boş ve endişeli hissederiz. Majja batmak anlamına gelir. Bizi bağlamaya yarar.
- Üreme sıvısı (Shukra): başka bir yaşam oluşturmamamıza izin verir ve insan hayatının büyük akışını devam ettirir. Bağışıklık fonksiyonuna güç, enerji, kuvvet ve dayanıklılık sağlar. Zevk ve haz unsurudur.
Dokular için Beslenme Süreci:
Plazma vücudun temel dokusudur. Lenfler ile yakından ilişkilidir. Sindirilen gıdaların sıvısından üretilir. Diğer dokular plazmadan üretilmektedir. Tüm dokular beslenme için plazmalara bağlıdır. Plazma diğer dokuları barındıran bir temeldir. Vücudun hayati sıvısında doğal olarak bulunan yedi doku türleridir onlar.
Aşağıdakilerin yukarıdan gıda elde edecekleri şekilde her biri diğerlerinin sindirilmesi ile üretilir. Her bir doku sindirildiğinde, kendinden daha kaba olan doku tarafından üretilir ve kendinden daha zarif olanı üretir. Plazma sindirildiğinde kan olur, kan kas olur, kas yağ olur, yağ kemik olur, kemik ilik olur ve ilik üreme sıvısı olur.
Bu nedenle insan vücudu yedi seviye geçiren bir transformasyon veya metamorfoz süreci yaşar. Dokuların herhangi birindeki sorunlar tümüne yansımaktadır.
- Bir dokunun fazla gelişmesi diğerlerinin az gelişmesine neden olur. Örneğin, plazmanın fazla gelişmesi kan, yağ ve üreme dokularının gelişimini engelleyebilir.
- Herhangi bir dokunun az gelişmesi diğer dokuların gelişimini de engelleyecektir ve bu da sübtilin beslenmesini sekteye uğratacak ve büyük dokuların desteklenmesine engel olacaktır. Örneğin yağeksikliği kemiklerin beslenmesini engelleyecek ve kasların kayganlaşmasına engel olacaktır.
Sekizinci doku olan Ojas
Ojas güç anlamına gelir. Bu bölümde Ojas'ı, sekizinci doku faktörüolarak inceleyeceğiz. Ojas, Kapha’nın ve vücuttaki suyun ince esansı olup tekrar üretilebilen sıvıların özünü teşkil etmektedir. Beslenme ve sindirimin çok önemli ürünü olup tüm vücudun enerji rezervidir. Diğer dokulardan farklıolarak büyük bir doku olmasa da, işlevi çok büyük önem arz etmektedir.
Tekrar üretilebilen sıvı ve hayati salgıların temel esansıdır. Ojas, tüm vücudun temel enerji rezervi olarak görülmektedir. Tüm psikofiziksel kapasitelerimizin temelini oluşturur. Bu Ayurveda'ya özel bir konseptdir.
Ojas fiziksel bir madde değildir. Yaşam enerjimizin temelidir ve kalp enerji merkezinin (çakra) ince bir seviyesinde yer alır. Yeterli miktarda bulunmasıhalinde kalp düzeyinde bir uyanışmeydana gelebilir. Yetersiz olduğunda ise hastalık habercisidir.
Yoga ve Ayurveda tedavileri, özellikle de Panchakarma tedavisi, bitkilerin kullanımı Ojas'ı arttırır.
Beden ve zihinde oluşmuş bir dengesizliğin giderilmesi, veya mevcut sağlığın korunması ve hatta olabilecek en iyi sağlık durumuna gelmek için izlenebilecek en güvenli yol ise uzman bir Ayurveda doktorundan Doshanızı(beden tipi) öğrenmek. Bu konsültasyon ile, beden tipinizi, dokularınızın ve kanallarınızın, zihninizin son durumunu öğreneceksiniz. Sağlığınızı düzeltmek veya geliştirmek için de izleyebileceğiniz yöntemler size sunulacaktır.