Alternatif Tedavi Mağaza

Sarsıntı Sonrası Sendromu - Belirtileri

Baş ağrısı ve baş dönmesi gibi belirtilerle kendini gösteren, kafaya alınan bir darbe sonrası oluşan rahatsızlıktır.

Sarsıntı Sonrası Sendromu

Sarsıntı sonrası sendromu, sarsıntı sonrası oluşan yaralanmalardan sonra süren baş ağrısı, baş dönmesi gibi bir bozukluktur. Sarsıntı genellikle başa alınan bir darbenin ardından gerçekleşen, hafif travmatik beyin yaralanmasıdır. Sarsıntı ya da sarsıntı sonrası sendromu teşhisi için bilinç kaybı gerekli değildir. Aslında, sarsıntı sonrası sendromu ilk yaralanmanın şiddeti ile ilişkili değilmiş gibi görünmektedir. Çoğu kişide sarsıntı sonrası sendromu belirtileri, ilk 7 ila 10 gün arasında gerçekleşir ve 3 ay içinde geçer; buna rağmen bir ya da birkaç yıl sürebilir. Sarsıntı sonrası sendromu tedavileri spesifik belirtilerin yatıştırılmasını amaçlar.

Sebepleri

Belirtileri

Tıbbi Tedavi

Alınabilecek Önlemler

Bazı uzmanlar, sarsıntı sonrası belirtilerin sarsıntıya neden olan darbe sonucu beyindeki yapısal hasardan ya da nörotransmiter sistemdeki kesintiden kaynaklandığına inanır. Bazıları ise -özellikle de baş ağrısı, baş dönmesi ve uyku sorunları gibi- en yaygın belirtilerinin depresyon, anksiyete veya travma sonrası stres bozukluğu teşhisi alan kişilerin yaşadığı belirtilere benzemesi nedeniyle, bunun psikolojik faktörlerle ilişkili olduğuna inanır. Çoğu durumda bu belirtilerin ortaya çıkmasında beyin travmasının hem psikolojik etkileri, hem de bu etkilere karşı duygusal tepkiler rol oynar.

Araştırmacılar sarsıntı geçiren bazı kişilerin sarsıntı sonrası kalıcı belirtiler yaşamasının, bazılarında ise bu belirtilerin görülmemesinin nedenini henüz belirleyememiştir. Yaralanmanın şiddeti ile sarsıntı sonrası kalıcı belirtilerin ortaya çıkması arasında kanıtlanmış bir bağlantı yoktur.

Risk Faktörleri
  • Yaşlı olmak: Sarsıntı sonrası sendromun ortaya çıkma riski yaşla birlikte artar.
  • Kadın olmak: Kadınların sarsıntı sonrası sendrom teşhisi alma ihtimali daha yüksektir, ancak bunun nedeni belirtileri olduğunda kadınların genellikle tıbbi yardım alma ihtimallerinin daha yüksek olması olabilir.
  • Bir araba kazası, düşme ya da saldırı ile ilişkili sarsıntı: Spor kaynaklı sarsıntıların, sarsıntı sonrası sendromuyla sonuçlanma ihtimali daha düşükmüş gibi görünmektedir.
Çok çeşitli olabilen belirtiler arasında şunlar yer alır:
  • Baş ağrısı 
  • Baş dönmesi
  • Yorgunluk 
  • Sinirlilik 
  • Anksiyete 
  • İnsomnia (Uyuyamama)
  • Konsantrasyon ve hafıza kaybı
  • Ses ve ışık hassasiyeti
Sarsıntı sonrasında gerçekleşen baş ağrıları farklılık gösterebilir ve gerilim tipi baş ağrısı, kümelenmiş baş ağrısı veya migren gibi hissedilebilir. Ancak çoğu, baş yaralanması ile aynı anda gerçekleşmiş olan boyun incinmesinden kaynaklanan gerilim tipi baş ağrılarıdır. Bazı durumlarda hafif travmatik beyin yaralanmasının ardından davranışsal ya da duygusal değişiklikler yaşanır. Aile üyeleri kişinin daha sinirli, kuşkulu, tartışmacı veya inatçı hale geldiğini fark edebilir. 

Doktora Ne Zaman Gidilmelidir
Kafa karışıklığına veya bilinç kaybedilmese de amneziye (bellek kaybı) neden olacak kadar şiddetli bir kafa yaralanması geçirildiyse, mutlaka doktora görünmek gerekir. Eğer sarsıntı bir spor yaparken gerçekleşmişse, yeniden spora dönülmemeli ve tıbbi yardım alınmalıdır.

Teşhis
İlk sarsıntı teşhisini genellikle bir acil servis hekimi koyar. Bir kez taburcu olduktan sonra aile doktorundan ya da bir pratisyen hekimden bakım alınabilir. Ancak doktor hastayı beyin ve sinir sistemi bozuklukları üzerine uzman bir doktora (nörolog) ya da bir beyin rehabilitasyonu uzmanına (fizyatri uzmanı) sevk edebilir.

Sarsıntı sonrası sendromunu kanıtlayabilecek tek bir test yoktur. Doktor belirtilere neden olabilecek diğer olası problemleri kontrol etmek için bir beyin taraması isteyebilir. Beyin anormalliklerinin saptanması için genellikle manyetik rezonans görüntüleme (MRG) tercih edilir.

Eğer hastanın çok fazla baş dönmesi varsa, bir kulak-burun-boğaz uzmanına sevk edilebilir. Eğer belirtiler arasında anksiyete ya da depresyon varsa veya hafıza ya da problem çözme sorunları yaşanıyorsa bir psikolog ya da psikiyatriste sevk edilebilir.
Sarsıntı sonrası sendrom için belirli bir tedavi mevcut değildir. Bunun yerine doktor yaşanan kişisel belirtileri tedavi eder. Bu belirti türleri ve sıklıkları her insanda farklıdır.
  • Baş ağrıları: Baş ağrısı, sarsıntı sonrası sendromuyla ilişkili olduğunda bazı antidepresanlar da dahil migren ya da gerilim baş ağrıları için yaygın olarak kullanılan ilaçlar etkili görünmektedir. Reçetesiz ve reçeteli ağrı kesicilerin fazla kullanımı sarsıntı sonrası ısrarcı baş ağrılarına daha da katkıda bulunabilir. Fizik tedavi, gerilim tipi baş ağrısı belirtilerini yatıştırmakta yardımcı olabilir.
  • Hafıza ve düşünme sorunları: Hafif travmatik beyin yaralanmalarının ardından bilişsel sorunların tedavisi için şu an özel olarak önerilen bir ilaç yoktur. Çoğu bilişsel sorun yaralanmadan sonra haftalar ya da aylar içinde kendi kendine yok olur. Hafıza ile ilgili sorunlar üzerine çalışmak için bir cep takviminin, elektronik ajandanın veya diğer tekniklerin nasıl kullanılacağının kişiye özel eğitimini sunan kısa süreli rehabilitasyon genellikle yardımcı olabilir.
  • Depresyon ve anksiyete: Eğer sarsıntı sonrası yeni ya da artan bir depresyon veya anksiyete geçiriliyorsa, beyin yaralanmaları olan kişiler üzerine deneyimli bir psikolog ya da psikiyatrist ile görüşmek faydalı olabilir. Anksiyete ve depresyonla mücadele eden ilaçlar da yazılabilir. Belirtiler genellikle etkilenen kişinin, belirtilerinin bir nedeni olduğunu ve zamanla daha iyileşeceklerini öğrenmesi ile iyileşme gösterir. Bu bozukluk hakkında eğitim, kişinin korkularını giderebilir ve ona huzur verebilir.
Sarsıntı sonrası sendromunu önlemenin tek bilinen yolu öncelikle kafa yaralanmalarından kaçınmaktır. Her ne kadar her olası durum için hazır olmak mümkün olmasa da, kafa yaralanmalarından kaçınmak için bazı önlemler şunlardır:
  • Bir arabada yolculuk yaparken emniyet kemeri bağlanmalı ve çocukların yaşlarına uygun emniyet kemerleri takmaları sağlanmalıdır.
  • Bisiklete binerken, paten kayarken, kayak veya snowboard yaparken, kaykayla kayarken, ata binerken veya kask takılması gereken diğer sporlar yapılırken kask kullanılmalıdır. Motosiklet kullanırken de kask takılmalıdır.
  • Kaygan kilimler kaldırılarak, ışıklandırma iyileştirilerek ve trabzanlar yerleştirilerek ev ortamındaki düşmeler önlenebilir. 
Astım Astım Ciğerlere giden hava kanallarında iltihaplanmaya sebep olan ve atakların eşlik edebildiği bir solunum yolu rahatsızlığıdır.

Yorumlar

© 2013 alternatifterapi.com Tüm hakları saklıdır.

Eleman Türkiye