Disleksi - Belirtileri

Tanı konulması zor olabilen, yaygın bir öğrenme bozukluğudur.

Disleksi

Özgül okuma bozukluğu olarak da adlandırılan disleksi, çocuklarda yaygın bir öğrenme bozukluğudur. Disleksi normal görünümlü zeki çocuklarda meydana gelir. Bazen, disleksi tanısı yıllarca konulamaz ve yetişkinliğe kadar fark edilemez.

Herhangi bir tedavisi yoktur. Zihinsel aktiviteleri etkileyen kalıtsal özelliklerin neden olduğu, yaşam boyu sürecek bir durumdur. Ancak disleksik çocukların çoğu özel ders ve özel bir eğitim programı ile okulda başarılı olabilirler. Duygusal destek ayrıca önemli bir rol oynamaktadır. 

Disleksi sendromlarının çocuk okula başlamadan önce fark edilmesi zordur. Ancak bazı erken ipuçları bir sorun olduğuna işaret edebilir. Okul çağına geldiğinde ilk olarak öğretmeni bir problem olduğunu fark edebilir. Bu durum genellikle çocuk okumayı öğrenmeye başladığında ortaya çıkar. 

Okul öncesi bir çocuğun disleksiye sahip olma riskinin belirtileri: 
  • Geç konuşma
  • Yeni kelimeleri yavaş öğrenme
  • Kafiyeleme güçlüğü
Okul çağı başladığında daha belirgin olabilecek belirtiler:
  • Yaşından beklenenin altında okuma seviyesi
  • Duyduğunu anlama ve uygulamada sorunlar
  • Hızlı talimatları anlamada güçlük 
  • Bir seferde birden fazla komutu takip etme güçlüğü
  • Nesnelerin sırasını hatırlama güçlüğü
  • Harf ve kelimelerdeki benzerlik ve farklılıkları görme (nadiren duyma) güçlüğü
  • Bilinmedik bir kelimenin telaffuzunda yetersizlik
  • Harf ve kelimeleri ters görme  (örneğin, "d" yerine "b" ya da  "saw" yerine "was") — bu durum küçük çocuklarda yaygındır ancak disleksik çocuklarda daha belirgin olabilir. 
  • Heceleme güçlüğü 
  • Yabancı dil öğrenmede problem
Ergen ve yetişkinlerdeki disleksi semptomları çocuklardakine benzerdir. Dislekside erken tedavi faydalı olmakla birlikte, yardım almak için hiçbir zaman geç değildir. Ergen ve yetişkinlerdeki bazı yaygın disleksi semptomları şunlardır:
  • Okuma güçlüğü
  • Espri ve deyimleri anlamada problem
  • Yüksek sesle okuma 
  • Zaman yönetiminde güçlük
  • Herhangi bir hikayeyi özetlemede güçlük
  • Yabancı dil öğrenmede güçlük
  • Hatırlama güçlüğü
Disleksi, çocuğun okumaya başlama yaşında gecikme ile karakterize edilir. Çoğu çocuk ana okulu ya da birinci sınıfta okumayı öğrenmeye hazırken, disleksik çocuklar genellikle bu zamana kadar okumanın temellerini kavrayamazlar. Eğer çocuğun okuma seviyesi beklenenin altında ise ya da disleksinin diğer belirti ve semptomlarını fark ediliyorsa doktora danışılmalıdır.

Disleksi teşhis ve tedavi edilmediğinde çocukluktaki okuma güçlüğü yetişkinlikte de devam etmektedir. 
Ronald D. Davis The Gift of Dyslexia’da "devingen bakış açısı” modeli ile uyumlu bazı alternatif ve tamamlayıcı terapilere değinir. Bu modele göre, harflerin şeklinin değişiyormuş ya da uçuşuyormuş, çizgilerin hareket ediyormuş ve sözcüklerin olduklarından farklıymış gibi görünmelerinin nedeni, disleksik kişinin genellikle dünyayı fiziksel gözlerinden çok kendi "zihninin” gözleriyle görmesidir. Bir başka değişle disleksi olan kişi genellikle diğerlerinden daha farklı olarak gözleriyle değil de, "düşündüğü” şekliyle görür. Daha komplike sorunlarda bunu öyle hızlı yaparlar ki gördükleri birçok yüzey katı bir cisim oluşturmayınca kafaları kolaylıkla karışabilir. Davis tarafından önerilen tedavinin amacı, disleksik olan kişiyi, fiziksel gözleriyle değil de zihninin gözleriyle gördüğünü fark ettiğinde, zihnin gözlerini sağlam ve bilgili bir bakış açısına yönlendirmesi için eğitmektir. Bu, değerlendirme testleri ve takiben zihinsel algı geçitlerini yeniden eğitebilmek için birebir egzersiz yapılması ile gerçekleştirilir. Disleksik kişinin kabiliyetlerini –hayal güçleri ve merakları– kullanarak bu egzersizlere oyun hamurları gibi yaratıcı fiziksel faaliyetler ve hareket eğitimi de dahil edilebilir. Davis 1982’de Reading Research Council’s Dyslexia Correction Center ve 1995’te ise eğitimci ve terapist yetiştiren Davis Dyslexia Association International’ı kurmuştur.

Bir başka alternatif tedavi seçeneği de okuma ve eşleşme için gerekli olan geliştirilememiş öğrenme yeteneklerini geliştirmeye çalışmaktır. Audioblox denilen bu sistem birebir (özellikle çocuklarda) ya da grup halinde uygulanabilir ve disleksideki eksikliklere odaklanarak öğrenme üzerine eğilen bir dizi zihinsel egzersizden oluşur. Tedavi için internet üzerinden "The Right to Read” adlı bir kitap, tamamlayıcı bir kılavuz, Audioblox eğitimini destekleyen bir bilgisayar programı CD’si ve eğitim materyallerinden oluşan bir kit satın alınır. Kitap iki bölümden oluşur; ilki teorinin izahını, ikincisi ise programın kendisini ve egzersizleri içerir. Tamamlayıcı kılavuz ise yazma, imla, eşleştirme, okul öncesi hazırlık ve lise ya da yetişkin eğitimi gibi alanlar için özel olarak geliştirilmiş programları içerir. Öğretici eğitim materyallerinde ise her bir yüzü altı renkten birini simgeleyen 96 renkli blok, bir görüntü engelleme ekranı; üzerinde baskılı desenler olan renkli kartlar, harf kartları, en yaygın kullanılan 800 İngilizce kelimeyle yazılmış bir öykü kitabı, sözcük kartları ve bir tanıtım videosu yer alır. Kitin dili İngilizcedir ve Amerika’daki fiyatı 135$ ila 150$ civarıdır.

Özel eğitim tavsiyeleri arasında, çocuğun düzenli olmasına ve dikkatinin dağılmamasına yardımcı olmak için sırasını ve çalışma alanını dikkat dağıtıcı, konuyla ilgisi olmayan eşyalardan arındırmak, kendine güvenini artırmak için daha sık ancak kısa görevler vermek, ona anında olumlu geribildirimde bulunmak ve ihtiyaç halinde kısa görüşmeler yapmak yer alır.

Yorumlar

© 2013 alternatifterapi.com Tüm hakları saklıdır.

Eleman Türkiye