Pankreas Yetmezliği - Nedir

Pankreas yetmezliği, pankreas enzimlerinin yetersizliği nedeniyle yenilen yiyeceklerin yeterli biçimde sindirilememeleri nedeniyle kaynaklanan yetersiz sindirim durumudur.

Pankreas Yetmezliği

Pankreas yetmezliği, pankreas enzimlerinin yetersizliği nedeniyle yenilen yiyeceklerin yeterli biçimde sindirilememeleri nedeniyle kaynaklanan yetersiz sindirim durumudur. Bu rahatsızlığın nedenleri hem pankreasa bağlı hem de pankreasa bağlı olmayan durumlardan kaynaklanır.

Pankreas, sindirimde görevli olan 3 tür enzim üretir ve sindirime yardım eder. Bu enzimler amilaz, proteaz ve lipaz’dır. Amilaz karbonhidratların sindiriminde rol oynarken, proteaz proteinlerin sindiriminde görev alır. Normal fizyolojik koşullar altında özellikle lipaz enzimi ise sindirilmemiş trigliseridleri, yağ asitlerine ve monogliseridlere parçalayarak yağların sindirimine yardım eder. Bu nedenle pankreasın lipaz enzimi seviyesi azaldığında bilhassa yağların sindirimi tam olarak gerçekleştirilemez.

Ekzokrin pankreas yetmezliğinin teşhisi genellikle hekim muayenesi ve yapılan bazı testler sayesinde gerçekleştirilir. Bu rahatsızlık uzun süre teşhis edilmeden devam edebilmektedir. Bunun nedeni pankreas yetmezliğinin semptomlarının büyük ölçüde diğer sindirim sistemi hastalıklarıyla oldukça benzemesidir.

Pankreas yetmezliğinin tedavisinde genellikle eksik olan pankreas enzimlerinin yerine oral yoldan alınan enzim takviyeleri kullanılır. Bunun yanı sıra hayat tarzı değişiklikleri ve vitamin-mineral takviyelerinin de yapılması gerekebilir.

Pankreatik yetmezlik pankreas kökenli olabilir ya da olmayabilir.

A) Pankreas Kökenli Pankreatik Yetmezlik: 
Kronik pankreatit: Pankreatik yetmezliğin en sık karşılaşılan nedenidir. Bu rahatsızlıkta enflamasyon nedeniyle pankreas hücreleri nekroza uğrar, fibroza uğrar ya da fonksiyonlarını yitirirler. Dolayısıyla gerekli sindirim enzimleri üretilemez.

Kistik Fibroz: Bu durumda pankreastan klorür transportu azalacağı için, salgıların su içeriği azalır, proteinler çökelir ve kanallar tıkanır. Bu kanallar pankreatik enzimleri ince bağırsağa taşıdığı için, bahsedilen kanallar tıkandığında enzimler pankreasta birikerek pankreas dokusunda enflamasyona ve dolayısıyla pankreatite neden olabilir. 

Pankreatik Kanal Tıkanıklıkları: Bu kanallar tıkandığında pankreas enzimleri ince bağırsağa taşınarak buradaki besinleri sindiremezler.

Schwann-Diamond Sendromu: Nadir görülen genetik kökenli bir rahatsızlıktır.

B) Pankreas Dışı Nedenlerle Meydana Gelen Pankreas Yetmezliği: 
  • Çölyak hastalığı,
  • Crohn hastalığı,
  • Otoimmun pankretit,
  • Zollinger-Ellison Sendromu,
  • Sindirim sistemi ve pankreasa yapılan cerrahi müdahaleler vs..

Ekzokrin pankreas yetmezliğinin bir çok semptomu genellikle diğer sindirim sistemi rahatsızlıklarının semptomlarıyla karıştırıldığı için, teşhisin konulması genellikle zaman alınabilir.

Ancak genel olarak bakıldığında diyare, beklenmeyen kilo kaybı ve bilhassa yağlı yiyeceklerin sindiriminin güç olduğu durumlar akla pankreas yetmezliğini getirir. Bunun haricinde yağlı, parlak görünümlü ve yumuşak kıvamlı dışkılama da pankreas yetmezliğinin belirgin semptomları arasındadır.

Aşağıda pankreas yetmezliğine ait en sık görülen semptomlar yer almaktadır:
  • Diyare (ishal),
  • Steatore (yağlı dışkılama),
  • Karın ağrısı,
  • Karında şişkinlik ve gaz birikimi,
  • Hazımsızlık belirtileri,
  • Vitamin-mineral eksikliğine bağlı semptomlar (özellikle B12, folik asit, A, D, E, K ve kalsiyum),
  • Kas krampları,
  • Gece körlüğü (nadiren),
  • Kemik ağrıları (nadiren),
  • Cildin kolay morarması vs…

Pankreas yetmezliği tedavisinde tercih edilebilecek tedavi yöntemleri:

Hayat tarzı değişiklikleri: Özellikle yağlı gıdalardan uzak durmak, alkol alımını sınırlamak, sigarayı bırakmak, dengeli ve sağlıklı bir diyet uygulamak vs..

Vitamin ve Mineral Takviyeleri: Özellikle A,D,E,K gibi yağda çözünen vitaminler, B12, demir ve kalsiyum içeren multivitamin-multimineral kullanımı

Pankreatik Enzim Replasman Tedavisi: Bu tedavide eksik olan pankreas enzimleri dışarıdan ve genellikle ağız yolundan alınan takviyelerle sağlanır.

Uzun süredir pankreas yetmezliği yaşayan kişilerin özellikle aşağıdaki iki konuya dikkat etmeleri gerekmektedir:
  • Besin maddeleri, mineral ve vitamin eksikliklerinin dışarıdan alınan takviyelerle karşılanması,
  • Pankreatit ya da kistik fibroz gibi altta yatan diğer hastalıkların tedavisi…
Yukarıdaki tedavi yöntemleri sayesinde pankreas yetmezliği kontrol altına alınabilir.

Bitkisel ilaçlar çeşitli pankreas sorunlarını iyileştirmede kullanılabilir fakat pankreas yetmezliğindeki etkileri tam olarak bilinmemektedir. Pankreas fonksiyonunu canlandıran ve iyileştiren bitkiler arasında kantaron, altın mühür, ekinezya ve sedir ağacı meyvesi yer alır. Meyan kökü de pankreas dahil olmak üzere tüm salgı bezlerinin fonksiyonunu desteklemek için kullanılır. 

Tamamlayıcı bir tedavi olarak karahindiba kökü pankreas problemleri için kullanılabilir ve pankreasın sağlığını ve fonksiyonunu destekleyebilir. Safra üretimini artırıp, karaciğeri ve kanı temizleyerek pankreasın üstündeki yükü azaltır. Bu bitkisel ilaçtan faydalanabilecek diğer organlar arasında böbrekler, dalak ve mide yer alır. Fakat tüketmeden önce size uygun olan doza karar vermek için doktorunuzla görüşmelisiniz.

Pankreas problemleri ciddi olabilir. Bazı durumlarda ölümle bile sonuçlanabilmektedir. Bu sebeple bitkisel ilaçlar tıbbi tedavinin yerine değil, onu tamamlayıcı olarak kullanılmalıdır. İlaçlarınızla etkileşime geçmediğinden emin olmak için doktorunuzla görüşmeniz tavsiye edilir.

Yorumlar

© 2013 alternatifterapi.com Tüm hakları saklıdır.

Eleman Türkiye