Alternatif Tedavi Mağaza

Temporamandibular Eklem Sendromu (TES) - Nedir

Çene eklemlerinin eş zamanlı çalışmaması durumudur.

Temporamandibular Eklem Sendromu (TES)

Temporamandibular Eklem Sendromu (TES), alt çeneyi kafatasının iki tarafına bağlayan temporamandibular eklemlerin eş zamanlı çalışmaması bozukluğudur. Temporamandibular eklemler ve kafatası arasında duran diskler yerlerinden kayarlar; bu durum eklemlerin tahriş olmasına, iltihaplanmaya ve çenenin kötü çalışmasına yol açar. Her ne kadar stres TES’ye sebep olmasa da probleme katkıda bulunur. Genellikle sendromun altta yatan fiziksel bir sebebi vardır. Aslında çoğunlukla kafaya, boyuna veya çeneye bir çeşit travma ile tetiklenir. Araba kazasında şiddetli sarsıntı, kafaya, çeneye veya yüze fiziksel bir darbe, dişlerin düzenli ve aşırı sıkılması ve uyurken düzenli diş gıcırdatma gibi durumlar buna örnektir.

Nedir

Sebepleri

Belirtileri

Tıbbi Tedavi

Alternatif Tedavi

Temporomandibüler eklem (TME), mandibula olarak adlandırılan alt çeneyi, kafatasındaki temporal kemiğe bağlayan ekleme verilen addır. Çenenin hareketi, çiğneme ve konuşma gibi hareketler bu eklem sayesinde gerçekleştirilir. 

Temporomandibuler eklemler, her iki kulağın hemen yanında yer almakta ve alt çenenin hareketini sağlamaktadırlar. Temporomandibular eklem (TME) sorunları ise bahsedilen eklem bölgesinde ağrıya, çenenin hareket ettirilmesinde güçlüklere hatta bu eklemdeki bazı yapıların yerinden kayması sonucu çenenin kilitlenmesine bile neden olabilmektedir.

TME sorunlarının nedenini saptamak güçtür. Problemin nedeni artrit gibi eklemleri etkileyen romatizmal bir rahatsızlık olabileceği gibi, çeneye alınan bir darbe gibi farklı bir nedene bağlı olarak da gelişebilir. Bu eklem bölgesinde sorunu olan kişilerin fark etmeden dişlerini sıktıkları ya da gıcırdattıkları da görülmektedir.

Birçok TME vakasında koruyucu yöntemler ve cerrahi olmayan tedavi yöntemleri kullanılarak, sorun çözüme kavuşturulabilmektedir.

Ağrılı TME problemlerinin oluş nedenleri genellikle şunlardır:

TME’de, çene bölgesine gelebilecek darbeler nedeniyle meydana gelecek şokun şiddetini azaltan bir disk bulunmaktadır. Bu diskin aşınması ya da mevcut yerinden başka bir bölgeye kayması,

Eklem kıkırdağının, artrit gibi dejeneratif hastalıklar nedeniyle hasar görmesi,

Farkında olmadan dişlerin sıkılması ya da gıcırdatılması ile ekleme aşırı yük binmesi,

Stres nedeniyle istenmeden çene kaslarının kasılması ve bu nedenle çene bölgesinde oluşan aşırı ve uzun süreli gerginlik,
Bir darbe sonucu eklemin hasar görmesi olarak sayılabilir.

Ancak TME sorunlarının diğer nedenleri tam olarak bilinmemektedir ve kesin olarak tespit edilememiştir.

TME sorunları çenenin bir yanında veya her iki yanında birden meydana gelebilir. Semptomlardan bazıları:
  • Çene ve TME bölgesinde hassasiyet ya da ağrı,
  • Kulağa doğru yayılan sızlatıcı ağrı,
  • Çiğneme esnasında zorluk ya da rahatsızlık,
  • Yüz bölgesinde ağrı,
  • TME’nin kilitlenmesi sonucu ağzı açamama ya da kapayamama,
  • Ağızı tamamen açamama ya da açarken ağrı hissi,
  • Ağzı açıp kaparken kıtırdama ya da çıtlamaya benzer seslerin duyulması,
  • Yüz bölgesinde yorgunluğa benzer bir his,
  • Yüzün bir tarafında şişme vs. gibi birçok semptomlar meydana gelebilir.

Birçok vakada TME problemleri, cerrahi operasyon gibi ciddi tedavi yöntemlerine gerek kalmadan tedavi edilebilmektedir. Tedavide ilk aşama koruyucu tedavi yöntemlerinin uygulanmasıdır. Ancak ağrının devam ettiği durumlarda ilaç tedavisi de uygulanabilir. Cerrahi operasyon ise son çare olarak başvurulabilecek bir yöntemdir.

Koruyucu Tedavi Yöntemleri:
  • Soğuk-sıcak terapisi: 10 dakika buz kompresi uyguladıktan sonra çenenizi birkaç kez açma-kapama egzersizleri yapınız. Daha sonra ise 5 dakika aynı bölgeye ılık havlu yerleştirdikten sonra aynı basit çene egzersizlerini tekrarlayınız.
  • Yumuşak gıdalar yenilmesi
  • Koruyucu bir atel ya da benzer bir medikal malzeme kullanılması
  • Aşırı çene hareketlerinin kısıtlanması
  • Elinizi çenenizin altına koyarak dinlenme pozisyonundan kaçınmak
  • Mümkün olduğunca dişlerinizi birbirine sürtmemek ve uzak tutmak
  • Gevşeme tekniklerinin öğrenilmesi vs.
İlaç Terapisi:
Ağrı Kesiciler: Ağrı şiddetinize göre hafif ya da güçlü ağrı kesiciler, ağrının dindirilmesi için faydalı olacaktır.

Trisiklik Antidepresanlar: Bu ilaçlar genellikle depresyon tedavisi için kullanılmasına rağmen, bazı hekimler tarafından TME sorunları için de reçete edilebilmektedir.

Kas Gevşeticiler: Özellikle fark etmeden dişlerini ve çene bölgesini sıkanlar için ya da stres nedeniyle kas gerginliği yaşayan kişiler için uygun ilaçlardır.

Sedatifler: Özellikle gece uyurken diş gıcırdatma sorununuz varsa,  bu tür ilaçlar reçete eilebilir.

Diğer Yöntemler:
Düşük Frekans Lazer Tedavisi: Bu yöntem özellikle ağrı ve enflamasyonu azaltmak için kullanılabilir. Ancak ülkemizde yaygın değildir.

Diş Splinti ya da Koruyucular: Dişlere yerleştirilen splintler de tercih edilebilmektedir.

Transkütan Elektriksel Sinirsel Uyarı (TENS): Bu yöntem çene eklemi ve çene kaslarını gevşetmeye ve rahatlatmaya yönelik bir yöntemdir.

Radyo Frekans Tedavisi: Radyo frekans dalgaları çok hafif elektriksel sinyaller yaratarak uygulanan bölgedeki kan akımını hızlandırıp semptomları azaltır.

Artrosentez:  Eğer çene ekleminde enflamasyon ve ödem oluşumu mevcutsa bu yönteme başvurulabilir. Artrosentezde çene eklemine yerleştirilen bir vida sayesinde dışarı doğru küçük bir delik açılır ve içerideki iltihap ve enflamatuar birikintileri bu sayede dışarı atılır.

Enjeksiyonlar: Bazen, TME’ye yapılan kortikosteroid enjeksiyonları ağrı ve ödemi gidermede yararlı olabilir.

Cerrahi Operasyon: Özellikle diğer tedavi yöntemlerine rağmen iyileşme göstermeyen vakalar için uygulanabilir. Bilhassa doğumsal ya da bir darbeye bağlı olarak oluşan anatomik problemler için tercih edilir.

Çoğu vakada TME bölgesindeki ağrı geçicidir ve tedavisiz geçer. Hastaların %80’i ilaç veya tedavi olmadan 6 ayda gelişme gösterir.

Biofeedback TME için tedavi yöntemlerinden biridir. Çenede yüzeye yerleştirilen sensörler, hasta ve hekime bölgedeki gerginlikle ilgili sinyalleri gösterir. Rahatlama egzersizlerinden sonra, bölgedeki gerginliği yok eden hasta bunun sonuçlarını sensörler vasıtasıyla biofeedback cihazlarında doğrudan görür. Teknik öğrenildikten sonra hasta cihazlara bağlı olmadan da kas gerilimi ve rahatlaması arasındaki farkı bilir. 

Stres kontrolü ve rahatlama teknikleri çeneyi sıkma ve dişleri gıcırdatma alışkanlıklarından kurtulmak için de faydalıdır. Gerilmiş çene kasları genellikle yüzün iki yanına sıcak kompres uygulayarak rahatlatılabilir. Akupunktur TME ile alakalı çene gerilimizi azaltabilir. Masaj terapisi ve derin doku masajı çeneyi sıkma alışkanlığına iyi gelebilir. Kalsiyum ve magnezyum alımını artırmak da çene kaslarını rahatlatacaktır. 

Beslenme ve Takviye
Hastanın diyeti buharda pişmiş sebzeler, taze meyveler, tam tahıllar, beyaz balık, derisi alınmış tavuk ve hindi, kahverengi pirinç ve ev yapımı çorba ve ekmekler içermelidir. Stresi yükselten yiyecekler arasında her türlü şeker, beyaz unlu ürünler, şekerlemeler, kolalar, patates cipsleri ve fast food yer alır. Kafein de gerilimi arttırır ve bu da problemi şiddetlendirir. Diş gıcırdatmaya katkıda bulunduğu için alkolden kaçınılmalıdır, TME sorunlarına sebep olabilir veya ağırlaştırabilir. Vücudu ve çeneyi dinlendirmek için sakız çiğnenmemeli, kırmızı et ve peksimet gibi çok çiğnemeyi gerektiren yiyecekler tüketilmemelidir. Aşağıdaki günlük takviyeler tedaviye yardımcı olabilir:
  • Kalsiyum (2000 mg)- yatıştırıcı etkisi vardır
  • Magnezyum (bölünmüş dozlarda 1500 mg)- stresi giderir
  • B vitamini kompleksi (100 mg günde 3 kez)- stres karşıtı vitaminlerdir
  • Koenzim (60 mg)- dokuların oksijenlenmesini arttırır
  • C vitamini (4000-8000 mg bölünmüş dozlarda)- stresle mücadele eder; bağ dokuları iyileştirir ve tamir eder
  • Glukosamin sülfat (1500 mg)
Akut bir durum için semptomlar geçene kadar takviyeler alınmalıdır. Semptomlar devam ederse doktora danışılır. Kronik bir durumda tedavinin süresi hakkında doktordan bilgi alınabilir.

Vücut Çalışması ve Bedensel Uygulamalar
Kroniyosakral terapi bu alanda önde gelen tedavidir.

Kiropraktik
Temporamandibular eklem sendromuna stres, dişlerin yanlış hizalanması ve araba kazası veya darbe sonucu çeneye doğrudan travma dahil çeşitli faktörler sebep olabilir. Tam bir dental tetkikten sonra masaj ve etkilenmiş kaslara kas uyarımı dahil kiropraktik bakımın rahatlama sağladığını hasta fark edebilir.

Akupunktur
‘Oral akupuktur’ olarak bilinen yöntemi kullanarak ve son azı dişinin gerisindeki noktalar üzerinde odaklanarak akupunktur uzmanı hastalığın sebep olduğu boyun, yüz ve çene ağrısının yanında ilgili baş ağrılarını ve kulak çınlamalarını hafifletebilir. Merkezden uzak noktalar da kullanılır. Akupunktur stresin azaltılmasına yardımcı olabilir, bu da nükseden episodları (atakları) önleyebilir.

Akupresür
Uygulamacı kalın bağırsak 4, mesane 2, mide 7, ince bağırsak 8 ve 19, mide 44 ve kulaktaki alakalı noktalara odaklanarak bu durumu tedavi edebilir.

Çin Bitkisel Tedavileri
Stresi, baş ağrısını, kulak çınlamasını ve diğer belirtileri tedavi etmek için bunlar konusunda etkili bitkiler araştırılabilir. 

Evde Yapılabilecekler
Gerilimle ilgili alışkanlıkların daha farkında olmak (çeneyi kasmak, dişleri gıcırdatmak veya kalem ısırmak gibi), bunları daha az yapmaya yardımcı olur. TME hastalıklarının belirtilerini hafifletmek için şu önerileri deneyin:

Çene kaslarını aşırı kullanmaktan kaçının: Yumuşak yiyecekler yiyin. Küçük parçalar halinde kesin. Çok yapışkan veya çiğneme gerektiren yiyeceklerden kaçının. Sakız çiğnemeyin.

Esneme ve masaj: Dilinizi damağınızda götürebildiğiniz en arka noktaya değdirin. Dilin bağlantısını kesmeden ağzınızı açabildiğiniz kadar açın. İki sayı boyunca nefes alırken 4 sayıda verin. Ağzınızı kapatın ve 10 kere tekrarlayın. Bunun gibi çene kaslarını esnetecek ve güçlendirecek başka egzersizleri ve masaj tekniklerini doktorunuz veya dişçinizden öğrenebilirsiniz.

Soğuk ve sıcak: Yüzün iki yanına sıcak ve nemli ısı veya buz uygulamak ağrıyı azaltabilir.

Mesane Enfeksiyonu Mesane Enfeksiyonu Mesane enfeksiyonu idrar kesesinin (mesane) iltihaplanmasıdır.

Yorumlar

© 2013 alternatifterapi.com Tüm hakları saklıdır.

Eleman Türkiye