Kısa Bağırsak Sendromu - Nedir

Kısa bağırsak sendromundaki temel problem gıdalarla alınan besinlerin ince bağırsak tarafından yeterince emilememesinden kaynaklanır.

Kısa Bağırsak Sendromu

Kısa bağırsak sendromundaki temel problem gıdalarla alınan besinlerin ince bağırsak tarafından yeterince emilememesinden kaynaklanır. Kısa bağırsak sendromu, doğumsal olarak meydana gelebildiği gibi bağırsağın bir kısmının cerrahi bir operasyonla çıkarılması sonucu da meydana gelebilir.

İnce bağırsak sendromunda sıvıların yeterince emilememesinden dolayı dehidrasyon (vücutta sıvı eksikliği), gıdaların ve besin maddelerinin yeterince emilememesinden dolayı hayati önemi olan maddelerin vücuttaki kaybı, dışkıda anormallik, kilo kaybı ve yorgunluk gibi semptomlar görülebilir.

Kısa bağırsak sendromuna özel olarak uygulanan diyetler, mineral ve vitamin takviyeleri ve kullanılan bazı ilaçlar sayesinde semptomlar giderilir ya da azaltılabilir.

Kısa bağırsak sendromu genellikle aşağıdaki rahatsızlıkların tedavisi için uygulanan cerrahi operasyon ile bağırsağın bir kısmının kesilerek çıkarılması sonucu meydana gelir:

Crohn hastalığı: sindirim sisteminde meydana gelen inflamatuar bir rahatsızlık

Volvulus: İnce bağırsağın anormal şekilde katlanarak ya da dönerek, dokulara giden kan akımını kesmesi ve hücre ölümüne neden olması

İnce bağırsakta meydana gelen tümörler: Özellikle kanser gelişimi tehlikesi varsa tümörün olduğu bağırsağın bir kısmı kesilerek çıkarılır.

İnce bağırsağa alınan çok şiddetli darbeler, travmalar ya da kesikler

Nekrotizan enterokolit (yenidoğanda)

Obezite tedavisi 

Bağırsakta meydana gelen ancak diğer yöntemlerle tedavi edilemeyen hastalıkların çözümü için bağırsağın etkilenen kısmı kesilerek çıkarılır.

Kısa bağırsak sendromunun en temel semptomları şunlardır:
  • Karın ağrısı,
  • Diyare (ishal),
  • Steatore (yağlı dışkılama),
  • Su kaybı,
  • Kilo kaybı,
  • Safra taşı oluşumu,
  • Gastrik hiperasidite,
  • Anemi,
  • Gerekli besin öğeleri, vitamin ve minerallerin yetersiz emilimi,
  • Yorgunluk ve bitkinlik vs..
Kısa bağırsak sendromu hastaları özellikle vücut için gerekli vitamin ve minerallerin yeterince emilememesi sonucu şu vitamin ve mineralleri dışarıdan almaya gereksinim duyabilirler: A, D, E, K vitaminleri, B12 vitamini, kalsiyum, magnezyum, demir, folik asit ve çinko. Bu vitaminler dışarıdan takviye olarak alınmadığında ve bilhassa tüketilen besinler de bu vitamin ve mineraller açısından zengin değilse anemi, hiperkeratoz, cildin çok kolay morarması, kas spazmları, kan pıhtılaşmasında zorluk, osteoporoz gibi kemik dokusu hastalıkları görülebilir.

Bu rahatsızlığın tedavisinde ilk denenecek tedavi yöntemi ilaç tedavisidir. Ancak ilaç tedavisi semptomatiktir ve sadece rahatsızlık sonucu oluşan semptomların giderilmesinde veya hafifletilmesinde etkilidir.  İlaç tedavisinin yeterli olmadığı durumlarda ise cerrahi operasyonla bağırsağın uzatılması ve bu sayede emilimin arttırılması mümkündür.

Kısa bağırsak sendromunda uygulanan ilaç tedavileri şunlardır:
  • Diyareye karşı antidiyareik ilaçlar (ör: loperamid, kodein vs..),
  • Özellikle A, D, E, K vitaminleri, B12 vitamini, kalsiyum, magnezyum, demir, folik asit ve çinko içeren multivitamin ve mineral takviyeleri,
  • L-glutamin tozu (su ile karıştırılarak kullanılır),
  • Mide asidini azaltmaya yönelik proton pompası inhibitörleri ya da histamin reseptör blokörleri,
  • Laktik asit takviyeleri (özellikle laktoz intoleransı nedeniyle meydana gelen hazımsızlık semptomlarının azaltılması için),
  • Özellikle ciddi veya acil durumlar için paranteral olarak (damar yolundan) verilen besin takviyeleri,
  • Gastrostomi tübü ile verilen besin takviyeleri vs…
  • Somatropin (Zorbtive): Rekombinan DNA teknolojisiyle elde edilmiş bir büyüme hormonu analoğudur. Oral olarak uygulanan özel bir diyetle beraber, kısa bağırsak sendromu tedavisinde kullanılır.
  • Teduglutid (Gattex): Glukagon benzeri peptid 2’nin bir analoğu olup, kısa bağırsak sendromu hastaları tarafından kullanımı 2012 yılı sonunda FDA tarafından onaylanmış olan oldukça yeni bir ilaçtır. Bu ilacın bağırsaktan besin ve sıvı emilimini arttırdığı düşünülmektedir.

Eğer yeterince besin alamıyorsanız doktorunuz gıda, sıvı ve elektrolitleri serum aracılığıyla size verebilir. Kalori alımınızı aşamalı olarak artırmanız ve belli gıdalardan kaçınmanız tavsiye edilecektir. Diyetinizin proteini yüksek, yağı düşük ve laktozsuz olacaktır. Küçük ve sık öğünler tüketerek sindirim sistemi üzerindeki yük azaltılabilir. Yiyecekleri iyice çiğneyin ve yemekle aldığınız sıvıları kısıtlayın ya da sıvı ve katı gıdaların tüketimi arasında zaman bırakın. Katıları, sıvılardan önce almayı tercih edin çünkü katı gıdalar midenin boşalmasını yavaşlatırken, sıvılar hızlandırır. İshali önlemek için konsantre tatlılar ve sıvılardan kaçının, gerekirse laktoz almayın.

Tahıllar
Çoğu tahıl ürünü kısa bağırsak sendromu hastaları tarafından tüketilebilir. Fakat donut, hamur tatlıları, şekerli gevrekler, yüksek lifli gevrekler tercih edilmemelidir. İyi seçenekler arasında ekmek, pide, tam buğday veya mısır unundan lavaşlar, makarna, esmer pirinç, beyaz pirinç yer alır. Sade waffle veya pancake, mısır ekmeği, sade muffinler, mısır gevrekleri, pirinç gevrekleri de tüketilebilir.

Meyve ve Sebzeler
Lif oranı düşük muz, kavun, armut, şeftali, kiraz, erik gibi meyveler iyi tercihlerdir. Kurutulmuş meyveler, meyveli içecekler ve yüksek früktozlu mısır şurubu içeren içecekler gibi yüksek lifli veya yüksek şekerli gıdalardan kaçınılmalıdır. Konserve veya pişirilmiş sebzeler, patates, tatlı patates, az miktarda marul da sindirim sistemine bakliyat ürünlerinden daha az yük olur.

Et, Süt, Yumurta
Et, balık, kabuklu deniz ürünleri, kümes ürünleri kızartılmadığı sürece tüketilebilir. Peynir, yoğurt ve sade soya sütü de tercih edilebilir. Krema ve çok tatlandırılmış yoğurttan kaçınılmalıdır. Tek başına yapıldığı ve başka malzeme katılmadığı sürece omlet ve haşlanmış yumurtalar da yenilebilir. 

İçecekler, Tatlılar ve Atıştırmalıklar
Bu diyette içecekler, sindirim sistemine yük olmamak için son derece sınırlıdır. Laktozsuz süt, günde 120 gramdan az çorba içilebilir. 120 gramdan fazla kahve, çay, sıcak çikolata, meyve suyu, gazlı içecek, alkol, su alınmamalıdır. Kabul edilebilir atıştırmalıklar arasında kraker, cips gibi tuzlu gıdalar yer alır. Tatlılardan sade gofret, sade kek, fıstık ezmesi tüketilebilir. 

Diyetinizdeki değişikliklerin yanında vitamin ve mineral takviyesi almanız gerekebilir. İshal ilaçları ve bağırsak kaslarının kasılmasını yavaşlatan ilaçlar sindirimi yavaşlatarak daha çok besin maddesi almanızı sağlayabilir.

Yorumlar

© 2013 alternatifterapi.com Tüm hakları saklıdır.

Eleman Türkiye